`
TeamPartnersMediaLocatiesSprekersLid worden?ActiviteitenKennis delenContactOver onsHome
DINSDAG 3 SEPTEMBER 2019
LEZING Kristel Groenenboom CEO en
eigenaar van het gelijknamige containerbedrijf
Achter elke succesvolle vrouw staat een sterke man
In 1871 werd de 17-jarige Aletta voor gek verklaard, maar haar vader spoorde haar aan om door te zetten. Geholpen door politieke steun van de liberaal Thorbecke, ging de Universiteit van Groningen overstag. Acht jaar later promoveerde Aletta Jacobs. Ze was de eerste Nederlandse vrouw die een universitair diploma ontving. Vandaag de dag bezit meer dan de helft van de 25- tot 35-jarige vrouwen een hbo- of universitair diploma. Bij mannen uit dezelfde leeftijdscategorie is dat zo’n 10 procentpunt lager.
In 1915 werd de 15-jarige Lilly weggehoond, maar de directeur van de Engelse munitiefabriek, waar het meisje werkte, kon zich wel vinden in haar idee een voetbalwedstrijd tussen het mannelijk en het vrouwelijk personeel van zijn fabriek te organiseren. De wedstrijd kwam er, de vrouwen wonnen en een paar jaar later vulden wedstrijden tussen vrouwenteams de Britse voetbalstadions met tienduizenden toeschouwers. Hoewel de Britse voetbalbond na de Eerste Wereldoorlog hemel en aarde bewoog om de vrouwen weer uit de stadions te krijgen – vrouwenteams mochten zich tot de jaren 60 niet op de velden van bij de FA aangesloten clubs vertonen – waren Lilly Parr en haar collega’s ontegenzeggelijk de grondleggers van het moderne vrouwenvoetbal. Vandaag de dag is het vrouwenvoetbal uitgegroeid tot een miljoenenindustrie. De Nederlandse leeuwinnen werden Europees Kampioen in 2017 en eindigden op de tweede plaats van het WK in 2019. Hun mannelijke collega’s presteren al jaren ondermaats.
In 2010 fronsten klanten en werknemers van containerbedrijf Container ServiceC. Groenenboom de wenkbrauwen toen ze vernamen dat de 23-jarige Kristel was aangesteld als directrice. Een jonge vrouw die de lakens uitdeelt in een mannenbranche, was dat nu wel een goed idee? Haar vader vond van wel. Het was tenslotte zijn idee geweest om Kristel op jonge leeftijd in zijn voetsporen te laten treden. En met succes, zo bleek, want vandaag de dag staat het containerbedrijf er prima voor. En Kristel is niet alleen een talentvol onderneemster, maar ook een begenadigd schrijfster. Haar boek, ‘Mag ik Meneer Kristel even spreken?’, waarin ze beschrijft hoe ze alle vooroordelen trotserend haar weg naar de top van de zakenwereld vond, was een doorslaand succes. Op 3 september jongstleden was Kristel te gast in Eau Lounge op de Maasboulevard in Rotterdam. Daar trakteerde ze zo’n vijftig, vooral mannelijke, leden van de Kennissenclub op een kijkje in de keuken van een vrouw die het aanrecht liever aan mannen overlaat.
Gewapend met spreekwoordelijke container vol feiten over de positie van (jonge) vrouwen in het zakenleven en komische anekdotes over haar eigen loopbaan ging ze aan de slag.
Opgroeien in een ondernemersgezin
Goed ondernemerschap is alles behalve afhankelijk van het geslacht; Kristel Groenenboom is daar het levende bewijs van. Maar waar ligt het dan wel aan? In Kristel’s geval speelden haar ouders een cruciale rol in het creëren van een omgeving waarin Kristel’s ondernemerschap wortel schoot en op kon bloeien. Allereerst was Kristel al op jonge leeftijd te vinden in het bedrijf van haar vader. De familie Groenenboom woonde tijdens haar jeugdjaren een tijdje boven de zaak. Het reilen en zeilen op de werkvloer intrigeerde haar. ‘De geur van lasrook, de mannen in hun pakken, met van die grote maskers op: het sprak enorm tot mijn verbeelding.’ Dat vrouwen evengoed een bedrijf kunnen leiden als mannen, kreeg Kristel ook al op jonge leeftijd mee. Haar moeder runde jarenlang een groothandel in kappersbenodigden en speelde een actieve rol in de voorbereiding op haar ondernemerschap: ‘Mijn moeder leerde mij belangrijke kneepjes van het vak. Slechtnieuwsgesprekken voeren, bijvoorbeeld. Als je iemand moet ontslaan op je 23ste valt dat echt niet mee. Om me op deze taak voor te bereiden, deed ik rollenspellen met mijn moeder, waarbij ze zich heel onredelijk gedroeg. Zo heb ik geleerd hoe ik me het beste in dit soort situaties moet opstellen. Mijn vader speelde uiteraard ook een belangrijke rol. Hij leerde me de finesses en sluwigheden die je nu eenmaal nodig hebt wanneer je een bedrijf bestiert. Ik herinner me een voorval met een vrouwelijke notaris die betrokken was bij de afwikkeling van mijn overname van het familiebedrijf. De notariskosten bleken bij nader inzien het dubbele van wat wij aanvankelijk verwachtten. Iets met de kleine regeltjes ofzo. Dus ik met die factuur naar mijn vader, waarop hij mij adviseerde om de notaris uit te nodigen op kantoor, om de factuur nog eens goed door te nemen. Zo gezegd, zo gedaan. De notaris is naar kantoor gekomen en na een goed gesprek was zij bereid om ons een mooie korting te geven. Na afloop van deze onderhandelingen gaven we haar een rondleiding door het bedrijf. Mevrouw ging met haar jas tegen een net gespoten container staan en verliet het pand met een rode verfstreep op de achterkant van haar jas. Mijn vader stond erbij, keek ernaar en vertrok geen spier. En die korting hebben we gekregen. Dat is opgroeien in een ondernemersgezin.’
Call girl in een Porsche
Goede opvoeding of niet, jonge vrouwen die een onderneming runnen staan hoe dan ook een aantal uitdagingen te wachten. Zeker wanneer de onderneming zich bezighoudt met een dienst die door de goegemeente als mannelijk wordt beschouwd, zoals Container Service C. Groenenboom, bijvoorbeeld. De titel van haar boek, Mag ik meneer Kristel even spreken, is dan ook geen origineel bedenksel, maar een verwijzing naar de werkelijkheid. ‘Het komt nog steeds voor dat mensen naar de zaak bellen en naar ‘Meneer Kristel’ vragen. En ik ontvang ook e-mails waarin de afzender er gemakshalve vanuit gaat dat ik een kerel ben. Kennelijk kunnen veel mensen het moeilijk bevatten wanneer een jonge vrouw achter het roer van een dergelijk bedrijf staat. Ook de auto waarin ik rij, een Porsche, roept bij sommige mannen vragen op. Zo stond ik een keer te tanken bij een benzinestation in de buurt van ons bedrijf. Een mij onbekende vrachtautochauffeur vroeg me hoe ik aan zo’n dure auto kwam. “Gewoon, van een oude, rijke vent gekregen. Wat had u anders gedacht?”, antwoordde ik. Die chauffeur keek me van top tot teen aan en liep weg. Een paar dagen later werd ik op kantoor benaderd door een collega, die mij vroeg of ik een gesprek met een vrachtautochauffeur had gehad over mijn auto. Ik bevestigde dat en vroeg waarom hij dat wilde weten. “Omdat er zojuist een chauffeur bij ons aan de balie stond om een container te lossen en die man heel graag wilde achterhalen van wie die rode Porsche, die op onze parkeerplaats staat, is. Toen ik zei dat die van onze directrice is, vertelde de chauffeur dat hij jou op het benzinestation had ontmoet en dat hij er heilig van overtuigd was dat jij een call girl of een prostituee moest zijn.” Waarom rijdt zo’n jonge vrouw anders in zo’n dure bak, dacht hij klaarblijkelijk. Ik heb daarna mijn collega uitgelegd waarom ik die kerel had verteld dat ik mijn Porsche van een rijke vent had gehad. Waarom? Omdat domme vragen, dwaze antwoorden verdienen. Daarom.’
Valse percepties hebben echte consequenties
Kristel’s succes als directrice van een containerbedrijf is de nagel aan de doodskist van een vooroordeel. Het onderuit halen van diepgewortelde vooroordelen, is dan ook een belangrijk thema in haar boek. En dat is geen overbodige luxe, zo blijkt, want Nederland is na Tunesië het land met meeste vooroordelen ter wereld, aldus de onderneemster. ‘Er heerst in dit land een perceptie dat de kans groot is dat een jonge opvolger een familiebedrijf naar de knoppen helpt. Dat is onzin. 70% van de Nederlandse bedrijven zijn familiebedrijven, dus het is onmogelijk dat nieuwe generaties de bedrijven van hun ouders op grote schaal ten gronde richten. De veel gebruikte uitdrukking ‘vrouw achter het stuur, bloed aan de muur’, snijdt eveneens geen hout. Althans, niet als we de cijfers erbij pakken. Vrouwen veroorzaken significant minder ongelukken op de weg dan mannen. De kans op een faillissement is kleiner wanneer een bedrijf door een vrouw geleid wordt? Dat klopt dan weer wel. Vrouwen nemen minder risico’s. Hierdoor groeien door vrouwen bestuurde bedrijven langzamer, maar deze bedrijven lopen ook aanzienlijk minder kans om failliet te gaan. We kunnen er om lachen, maar het is natuurlijk wel een serieuze zaak. Valse percepties hebben nu eenmaal echte consequenties.’ Moet het Nederlandse bedrijfsleven dan maar in zijn geheel in vrouwelijke handen komen? Zo ver gaat Kristel niet, maar de onderneemster pleit wel voor meer diversiteit. ‘Steeds meer bedrijven besteden aandacht aan diversiteit. Dat is een goede zaak. En dan heb ik het niet alleen over leeftijd en geslacht, maar ook over opleiding. Een raad van bestuur waarvan alle leden op dezelfde universiteit zijn opgeleid, gaat het verliezen van een groep bestuurders die op dat gebied van elkaar verschillen. De laatste groep vult elkaar aan en dat is niet alleen beter voor de bedrijfsresultaten, maar ook voor de sfeer.’
Achter elke succesvolle vrouw staat een sterke man
Achter elke succesvolle man staat een sterke vrouw, aldus een welbekende Nederlandse tegelwijsheid. Wellicht kunnen we deze uitspraak verbannen naar het rijk der vooroordelen, maar misschien zit er toch een kern van waarheid in. En als dat het geval is, dan zal deze bewering in omgekeerde zin ook wel standhouden. Want hoewel de geschiedenis genoeg voorbeelden kent van vrouwen die op eigen kracht furore maakten in beroepen die mannen doorgaans verrichten, is er vaak een mannenhand nodig om de deur naar de mannenwereld te openen. Want waar was Aletta Jacobs geweest zonder de steun van haar vader en het voortschrijdend inzicht van Thorbecke? Waar was Lilly Parr geweest zonder haar fabrieksdirecteur? En hoe was het Kristel Groenenboom vergaan, wanneer haar vader niet haarfijn had ingezien dat zijn jonge dochter prima in staat was om zijn bedrijf over te nemen? Wellicht is dit een van de lessen die het voornamelijk uit mannelijke ondernemers bestaande publiek, dat de lezing van Kristel Groenenboom aanhoorde, mee naar huis moet nemen. Open de deur voor medewerksters, dochters en echtgenotes. Valse percepties hebben echte consequenties, maar voortschrijdend inzicht ook.